ถอดรหัสความสำเร็จการใช้สมุดบันทึกความดีสร้างคน เพื่อผลสัมฤทธิ์แห่งการศึกษา สร้างคนเก่งและดี
สมุดบันทึกความดีเป็นเพียงอุปกรณ์เล็ก ๆ ชิ้นหนึ่งในกระบวนการของโครงการโรงเรียนรักษาศีล ๕ ครอบครัวอบอุ่น เท่านัน ซึ่งจะได้ผลในการพัฒนาผู้เรียนก็ต่อเมื่อบุคคลที่สำคัญที่สุดในกระบวนการนี้คือคุณครู ได้ลงมือศึกษาทำความเข้าใจและใช้ประโยชน์จากสมุดบันทึกความดีนี้อย่างแท้จริง พระมหาเถระผู้ใหญ่ท่านหนึ่งผู้เปี่ยมด้วยเมตตาบารมี ได้ทำหน้าที่เป็นยอดครู ลงมือตรวจสมุดบันทึกความดี ด้วยตัวท่านเอง สัปดาห์ละ 300 กว่าเล่ม
ทางทีมงานได้มีโอกาสเห็นวิธีการของท่านในการเขียนให้คำแนะนำต่าง ๆ แก่เด็กนักเรียนผ่านสมุดบันทึกความดี จนส่งผลให้ได้เห็นพัฒนาการในการเขียนบันทึกความดีของเด็กนักเรียนเหล่านั้นโดยส่วนใหญ่แล้ว เป็นที่น่าประทับใจยิ่งนัก
ด้วยเหตุนี้ทางทีมงานจึงขอถอดรหัส สรุปสิ่งที่ได้เรียนรู้จากการตรวจสมุดบันทึกความดีของพระมหาเถระท่านนี้ เพื่อจะเป็นประโยชน์ต่อวงการศึกษาให้เห็นว่า การพัฒนาศีลธรรมสามารถทำควบคู่ไปกับงานพัฒนาวิชาการได้ ดังนี้
-
กระตุ้นให้นักเรียนฝึกหัดคัดลายมือ และรักษาความสะอาด
จากการสังเกต พบว่าท่านมักกระตุ้นให้หัดคัดลายมือให้สวยงามอ่านง่าย ทีมงานพบว่าสมุดบันทึกความดีของนักเรียนโดยส่วนใหญ่ ลายมือสวยงามขึ้นอย่างชัดเจนในประมาณสัปดาห์ที่ 7 ขึ้นไป
และสมุดบันทึกความดีของนักเรียนที่มีการขีดลบ หรือใช้น้ำยาลบคำผิดมาก ๆ ท่านก็เขียนเตือนว่า ให้รักษาความสะอาดด้วย ในสัปดาห์หลัง ๆ ก็จะเห็นพัฒนาการนักเรียนส่วนใหญ่เขียนถูกต้อง ไม่ต้องลบคำผิด สะอาดเรียบร้อย ดูสบายตา
- กระตุ้นให้เด็กคิดถึงสิ่งดี ระลึกถึงพระคุณพ่อแม่และผู้มีอุปการะคุณ พูดดี และทำดี จะได้มีเรื่องราวบันทึกลงในสมุดบันทึกความดี ตัวอย่างคำกระตุ้นเตือน เช่น บันทึกน้อย ควรบันทึกความดีให้ครบทุกกิจวัตร เป็นต้น
-
การกระตุ้นให้เด็กฝึกหัดทักษะการเขียน จะทำให้เกิดทักษะในการคิด ในการจับประเด็นเป็น
จากสังเกต พบว่าสัปดาห์แรก ๆ เด็กนักเรียนโดยส่วนใหญ่เขียนบันทึกได้น้อยมาก แต่ในสัปดาห์หลัง ๆ ประมาณสัปดาห์ที่ 8 ขึ้นไป โดยส่วนใหญ่สามารถเขียนบันทึกได้เต็มหน้า
-
ฝึกการใช้ภาษาไทยให้ถูกต้อง
เช่น ในบันทึกเขียนว่า เสริ์ฟน้ำพระ ก็แนะนำให้เขียนให้ถูกต้องเป็นถวายน้ำปานะพระภิกษุ
ในบันทึกเขียนว่า ไปงานชาปณกิตของญาติ ก็แนะนำเขียนให้ถูกต้องเป็น ฌาปนกิจ
-
ให้กำลังใจด้วยการเขียนชื่นชม หากเด็กนักเรียนเขียนบันทึกได้ดีแล้ว ซึ่งจะทำให้เกิดกำลังใจในการทำความดีต่อไป
เช่น การบันทึกดีขึ้นมาก พยายามพัฒนาต่อไป อนุโมทนาบุญ เป็นต้น
